ENERJİ ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Nevşehir’de katıldığı ‘Uluslararası Bor Sempozyumu’nda’ yaptığı konuşmada, ” Dünya bor rezervlerinin yüzde 73’üne ve dünya bor pazarının yüzde 59’una sahip Türkiye, dünyada bor’un merkezidir” dedi.
Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Kültür ve Kongre Salonunda düzenlenen ‘Uluslararası Bor Sempozyumuna’ katılan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, “Sempozyum boyunca,dünya medeniyetini şekillendiren ve yönlendiren bu topraklarda, yine dünyamızın ve tüm insanlığın geleceğini çok yakından etkileyecek Bor cevherini her yönüyle ele alacağız. Bilim ve teknolojinin ışığında atılmış ve atılacak adımları burada hep birlikte masaya yatıracağız. Kısacası, bilim insanlarımızın ve sektörümüzün değerli katkılarıyla Bor’un geleceğine burada karar verilecek. İnanıyorum ki gelecekte bu alanda atılacak adımlar için bu sempozyum önemli bir referans noktası olacak” ifadelerini kullandı.
‘BOR PAZARI BUGÜN 1.7 MİLYAR DOLAR DEĞERİNDE BİR PAZAR’
Bor madeniyle ilgili bilgi veren Bakan Dönmez, “Bor; mukavemet artırıcı ve alev geciktirici özelliklerinden tutun da kanser önleyici ve enerji taşıyıcı- depolayıcı özellikleriyle 250’den fazla alanda kullanılmaktadır. Sektörel bazda baktığımızda ise, cam sanayinden tarıma, seramikten temizlik ürünlerine, savunma sanayinden uzay ve bilişim teknolojilerine kadar her alanda bor’un katma değer oluşturduğu birbirinden farklı alanları görüyoruz. Bor katma değeri oldukça yüksek bir ürün. Konsantre ürünlerde 1 birim, rafine ürünlerde 3 birim, ileri teknoloji ürünlerde 150 birim ve bu ürünlerin kullanıldığı sektörlerde 500 birime kadar çıkabilen bir katma değerden söz ediyoruz.
Geçen yıl ilan ettiğimiz yeni dönem bor stratejimizin esasını ‘geleneksel bor ürünlerinden ileri teknolojide kullanılan bor üretimine geçiş’ olarak belirlemiştik. Yeni sektörler, yeni işbirlikleri ve daha fazla katma değerli ürün için yeni bir vizyonla yola devam etme kararı aldık. Dünya bor pazarı bugün yaklaşık 1,7 milyar dolar değerinde devasa bir pazar.
Dünya bor üretim kapasitesi 5,6 milyon ton ve tek başına bu üretimin yaklaşık %50’sini gerçekleştiriyoruz. Bu alandaki ileri teknoloji ve yüksek karlılık potansiyelini daha iyi değerlendirmek için çalışmalarımızı sürdürüyoruz” şeklinde konuştu.
‘BOR’U DAHA BELİRLEYECİ BİR KONUMA YÜKSELTMEK İÇİN ADIMLAR ATIYORUZ’
Bor rezervine değinen Dönmez, “Dünya bor rezervlerinin yüzde 73’üne ve dünya bor pazarının yüzde 59’una sahip Türkiye, dünyada bor’un merkezidir. Milli Enerji ve Maden Politikamız kapsamında, bor’da yüksek teknoloji ve işlenmiş uç ürün hedefimizle merkez konumumuzu güçlendirip, bor’u ülkemizin ve dünyanın yarınında daha belirleyici bir konuma yükseltmek için önemli adımlar atıyoruz.
Bor’da yeni inovasyon anlayışımız, bora dayalı sektörlerde işbirlikleri geliştirerek büyümek olacak. Artık doğal kaynaklarımızı ve madenlerimizi yurt dışına ağırlıklı olarak hammadde şeklinde değil uç ürün ya da ileri teknoloji ürünler olarak ihraç edeceğiz. Bu model hem yatırımcı dostu olacak, hem istihdamı artıracak, hem sektörün hem de ülkemizin büyümesini sağlayacak. En önemli girdisi ise yüksek teknolojinin Türkiye’de üretilmesi ve kullanımı olacak” diye konuştu.
‘NATEN EN STRATEJİK KURUMLARIN BAŞINDA GELECEK’
Yaptıkları çalışmalarla ilgili konuşan Dönmez, “Bir diğer önemli çalışmamız da Nadir Toprak Elementleri Araştırma Enstitüsünün (NATEN) kurulmasıdır. Biliyorsunuz nadir toprak elementleri ileri teknoloji ürünlerde sıklıkla kullanılmakta ve maddelerin mukavemetini artırmaktadır. Sağlık hizmetlerinden savunma sanayine, temiz enerjiden telekomünikasyon sistemlerine kadar yüksek teknoloji içeren ürünlerin vazgeçilmezi konumundadır. Görev ve sorumluluğu itibariyle NATEN ülkemizin en stratejik kurumlarının başında gelecek. Nadir toprak elementlerinden ticari ürün elde edilmesi ve bu alandaki teknolojinin geliştirilmesi amacıyla kamu kurumlarımız, üniversitelerimiz ve sanayicilerimizle AR-GE iş birlikleri geliştirecek ve sanayimizin ihtiyaç duyduğu elementlerin kullanıma sunulması için ulusal ve uluslararası çapta çalışmalar yürütecektir” dedi.
‘110 ÜLKEYE BOR İHRAÇ EDİYORUZ’
Bor ihracatıyla ilgili rakamları paylaşan Bakan Dönmez, “Bor’daki atılımlarımız sadece bunlarla sınırlı değil. Geçen yıl Bor ihracatımız toplamda 1 milyar doların üzerine çıktı. Bu rekoru daha da geliştirmeyi hedefliyoruz. Bilindiği üzere işlendikçe değeri katlanan bor’u Bor Cevheri’nden Nano Bor aşamasına kadar işleyerek dünya pazarına sunmaya başladık. Böylece ham madde satan değil işlenmiş uç ürün ihraç eden bir konuma da yükseldik. Bugün itibariyle 110 ülkeye bor ihraç ediyoruz. Yerli ve milli üretim adına diğer bir adımımız olan BORON temizlik ürünümüz de pazara çok dikkat çekici bir giriş yaptı. Petrol türevleri içermeyen ve insan sağlığını birinci planda tutan BORON, milletimizden büyük bir ilgi gördü. Sadece birkaç ay içinde 10 bin tonun üzerinde üretim yapan BORON, milletimizle buluştu. Yoğun talep ve ilgi nedeniyle üretim tesisimizde genişletme çalışmalarını da sürdürüyoruz.
Temizlik ürünümüzün dışında tarımda bor kullanımımız da gün geçtikçe artıyor. Bitkilerimizin büyüme ve gelişmelerinde önemli bir rol oynayan bor, bitkilerin soğuklara, hastalıklara ve zararlı türlere karşı dayanıklılığını artırarak tarımsal verime de önemli katkılar sağlıyor. 2018 yılında tarımda toplam 4 bin tonun üzerinde rafine bor ürünleri kullanıldı. Yaptığımız araştırmalar sonucu farklı ürünlerde bor uygulamasının yapıldığı projeler sonucunda verimde yüzde 20’lere varan artış olduğunu gözlemledik.
Bunlara ilaveten yurtdışına ise 9 bin tonun üzerinde borlu gübre Etidot-67 ihraç ettik. Hindistan’dan Amerika’ya, Çin’den Brezilya’ya kadar geniş bir coğrafyadaki tarım sektörüne Borlu gübremiz hayat verdi” ifadelerini kullandı.
